گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد ، ahmadi.ha@lu.ac.ir
چکیده: (780 مشاهده)
یکی از بیماری‌های مهم گندم در مناطق مرطوب و گرم دنیا بیماری بلایت خوشه گندم (FHB) است که باعث کاهش محصول و کیفیت دانه میشود. بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم توسط گونه قارچ Fusarium graminearum ایجاد میشود. به‌منظور بررسی مقاومت بعضی صفات گندم در برابر بیماری بلایت خوشه گندم 27 رقم و لاین گندم نان در مدت یک‌سال در مزرعه دانشگاه لرستان کشت گردید و خوشه‌ها به‌صورت اسپورپاشی تعلیق (سوسپانسیون) در اول مرحله گلدهی آلوده گردید. نتایج به‌دست آمده تنوع زیادی مابین 27 رقم گندم نان مورد آزمایش از نظر صفات رشدی، اجزای عملکرد و همچنین عملکرد دانه نشان داد. نتایج همبستگی ساده بین صفات و همچنین رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه، طول ریشک و ارتفاع بوته از صفات بسیار مهم در تعیین عملکرد دانه میباشند. بنابراین انتخاب ارقامی که دارای صفات ذکر شده بالایی باشند، می‌تواند تولید عملکرد دانه بالا را تضمین نماید. از نظر میزان درصد بیماری FHB ارقام شیراز، پیشتاز، قدس و مروارید-2 به‌عنوان ارقام مقاوم شناسایی شدند. با توجه به مقادیر وراثت‌پذیری عمومی و پیشرفت ژنتیکی برای ارتفاع بوته وهمبستگی بالای این صفت با عملکرد دانه،می‌توان از صفت ارتفاع بوته به‌عنوان صفت مطلوب برای بهبود عملکرد دانه از طریق گزینش استفاده نمود. نتایج کلی نشان داد که ارقام شیراز، پیشتاز، قدس و مروارید-2 در برنامه‌های بهنژادی برای انتقال مقاومت به بیماری بلایت سنبله گندم مناسب میباشند.
Ebrahimi M N, Ahmadi H, Darvishnia M, Ghoudarzi D. Determination of Resistant Genotypes of Bread Wheat to Fusarium Head Blight Disease and Estimating the Heritability of Some Traits of the Investigated Genotypes. pgr 2024; 10 (2) URL: http://pgr.lu.ac.ir/article-1-289-fa.html
ابراهیمی محمد نادر، احمدی هادی، درویش نیا مصطفی، گودرزی داریوش. تعیین ژنوتیپ‌های مقاوم گندم نان به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم وتخمین وراثت‌پذیری برخی از صفات ژنوتیپ‌های مورد بررسی. پژوهش های ژنتیک گیاهی. 1402; 10 (2)
