گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز ، ss.alavikia@tabrizu.ac.ir
چکیده: (194 مشاهده)
با توجه به افزایش جمعیت جهان و مصرف بالای گندم نان در جوامع بشری و همچنین بالا بودن ضایعات نان که بخش عمده آن ناشی از پایین بودن کیفیت آن است، برنامه‌های به‌نژادی کیفیت گندم نان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. از این‌رو، ارزیابی کیفی دانه‌ها و بررسی تنوع ژنتیکی معیارهای کیفیت نانوایی در لاین‌های حاصل از تلاقی‌ها حائز اهمیت است. به این منظور، الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین در 28 لاین اینبرد نوترکیب به‌همراه والدین و 10 رقم تجاری، به روش A-PAGE مورد بررسی قرار گرفت. میزان تنوع بین و درون لاین‌ها و ارقام بر اساس الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین با استفاده از روش AMOVA تعیین شد. تجزیه خوشه‌ای نیز برای ارقام و لاین‌های اینبرد نوترکیب صورت گرفت. نتایج حاکی از وجود تنوع بالا در مکان‌های ژنی کنترل‌کننده گلیادین با میانگین کل 73.96 درصد بود که درصد چند‌شکلی در لاین‌ها و ارقام تجاری به‌ترتیب 91.67 و 56.25 درصد برآورد شد. کمترین و بیشترین تعداد نوار گلیادین در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، به‌ترتیب 12 و 25 نوار بود. همچنین بر اساس آماره PhiPT، اختلاف معنی‌داری از لحاظ الگوی پروتئین گلیادین بین ارقام تجاری و لاین‌های اینبرد نوترکیب در سطح احتمال 5 درصد مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای و آزمون تجزیه به مختصات اصلی با استفاده از الگوی نواری پروتئین‌های گلیادین به‌ترتیب منجر به تشکیل چهار و سه گروه متمایز شد و تا حدودی لاین‌ها را از ارقام مورد مطالعه تفکیک کردند. بیشترین تنوع در زیرواحد ω -گلیادین‌ها مشاهده شد. به‌طور کلی با توجه به نتایج مطالعه حاضر چنین می‌توان گفت که ω-گلیادین‌ها نقش بیشتری در تنوع مورد مشاهده در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه و کیفیت نانوایی آن‌ها داشتند.
Akbari N, Alavi Kia S, Valizadeh M. Investigating Variation of Subunits of Gliadin Protein in Recombinant Inbred Lines Derived from Cross Between Zagros and Norstar Cultivars and Some Commercial Wheats. pgr 2024; 10 (2) :91-102 URL: http://pgr.lu.ac.ir/article-1-293-fa.html
اکبری نسرین، علوی کیا سیامک، ولیزاده مصطفی. بررسی تنوع زیر‌واحدهای پروتئین گلیادین در لاین‌های اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی ارقام زاگرس و نوراستار و برخی گندم‌های تجاری. پژوهش های ژنتیک گیاهی. 1402; 10 (2) :91-102
